Zdecydowana większość polskich przedsiębiorstw zleca zadania związane z ICT podmiotom zewnętrznym - wynika z raportu PARP.
W 2019 r. obsługę systemów teleinformatycznych zlecało zewnętrznym specjalistom 80,9% polskich firm. Największy odsetek był wśród podmiotów dużych - 88,6%. Niewiele jednak mniej korzystających z usług zewnętrznych specjalistów ICT było również wśród przedsiębiorstw średnich - 82,9% oraz małych - 80,2%.
Jednocześnie dużo zadań wykonywanych jest też przez specjalistów ICT zatrudnionych w polskich firmach, szczególnie dużych. Jak wynika z przygotowanego przez PARP „Raportu o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2021”, 85,1% dużych podmiotów gospodarczych zlecało wykonywanie zadań związanych z ICT własnym pracownikom. Wśród przedsiębiorstw średnich odsetek ten wynosił 47,5%, a w grupie firm małych 22,4%.
Generalnie w 2020 r. 25,2% firm na polskim rynku zatrudniało własnych specjalistów ICT (wzrost o 1,7 p.p. w stosunku do poprzedniego roku). Zauważalne jest jednak znaczące zróżnicowanie w poszczególnych grupach przedsiębiorstw. Wewnętrznych specjalistów ICT miało 83,3% podmiotów dużych, 45,5% średnich, oraz tylko 19,1% firm małych.
Czytaj więcej: Polskie firmy masowo korzystają z zewnętrznych specjalistów ICT
Trudności z pozyskaniem wykwalifikowanych pracowników zgłasza w Polsce 81 proc. firm. W czołówce najbardziej poszukiwanych są informatycy.
Jak wynika z raportu ManpowerGroup „Niedobór talentów” pracownicy działów IT są trzecią, najbardziej pożądaną na rynku grupą specjalistów. Do bardziej poszukiwanych od nich należą tylko operatorzy produkcji i maszyn oraz pracownicy obszaru logistyki. Zapotrzebowanie na zajmujących pierwsze miejsce w zestawieniu specjalistów logistyki jest w dużej mierze związane z procesami cyfryzacji i rozwojem handlu elektronicznego.
W poprzedniej edycji badania, która miała miejsce pod koniec 2019 r. pracownicy IT znaleźli się poza listą 10 najtrudniejszych do pozyskania profesji. Innych specjalistów też jest zresztą coraz trudniej znaleźć. W 2019 r. problemy z rekrutacją zgłaszało ogółem 70 proc. firm, natomiast w 2018 r. 51 proc. przedsiębiorstw.
Sytuacja w Polsce jest na dodatek gorsza niż w innych krajach na świecie. W skali globalnej generalny niedobór talentów odczuwa 69 proc. pracodawców przy 81 proc. na rynku polskim. Również z fachowcami IT jest lepiej na świecie niż u nas. W zestawieniu globalnym znaleźli się oni na czwartym miejscu wykazu najbardziej poszukiwanych specjalistów, a w Polsce na trzecim.
Jeśli chodzi o Europę, to są jednak kraje, które mają większe problemy rekrutacyjne niż Polska. Najtrudniej generalnie jest pozyskać specjalistów we Francji (88 proc. firm zgłaszających niedobory), Rumunii (86 proc.) i Włoszech (85 proc.). Silny niedobór talentów odczuwany jest także w Turcji, Szwajcarii, Belgii (po 83 proc.) i w Niemczech (82 proc.). Najmniejsze trudności rekrutacyjne na Starym Kontynencie występują w Norwegii (62 proc.), Chorwacji (61 proc.) oraz w Portugalii (60 proc.).
Program 11. posiedzenia Sektorowej Rady ds. Kompetencji – Informatyka zdominowała tematyka związana z kompetencjami poszukiwanymi na rynku pracy IT. Dobrym wprowadzeniem do tematu były wnioski z zorganizowanej przez Radę na początku kwietnia br. konferencji „Kompetencje na polskim rynku pracy IT – badania, stan, trendy”, na której swoimi przemyśleniami podzielili się eksperci Rady i zaproszeni przedstawiciele firm i instytucji, specjalizujących się w analizie trendów na rynku pracy IT: zespołów naukowych, stowarzyszeń zawodowych, firm szkoleniowych, portali IT i fundacji związanych z działaniami na rzecz cyfryzacji.
Rada stale monitoruje aktualne potrzeby kompetencyjne firm z sektora IT. Utrzymuje się dobra koniunktura na rynku pracy IT, ale następują przetasowania wśród najbardziej poszukiwanych specjalistów. Wzrost zapotrzebowania na administratorów systemów IT i na specjalistów cyberbezpieczeństwa, niedobór kierowników projektów, rosnący udział sztucznej inteligencji w tworzeniu oprogramowania oraz powszechne zastosowanie platform cyfrowych (od e-handlu po przemysł 4.0), generujące zapotrzebowanie na odpowiednie kompetencje, to – zdaniem Andrzeja Gontarza, specjalisty ds. monitoringu rynku w zespole rady – główne oznaki przemian na rynku pracy.
Te tendencje potwierdził Wojciech Małek z firmy CTS (operator szkoleń wskazanych przez Radę w jej rekomendacjach). – Zarządzanie projektami to w tej chwili potrzeba rynkowa, ponad połowa przedsiębiorców z rekomendacji podstawowej Rady zgłosiła zapotrzebowanie na takie szkolenia. Specjaliści prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą często współpracują z korporacjami, które wymagają znajomości metodyk – mówił Wojciech Małek. Zdaniem Tomasza Klekowskiego, członka Rady, metodyki to komponent kompetencyjny krytycznie ważny, ale trzeba pamiętać, które z nich wymagają modyfikacji. Bywa, że nawet metodyki zwinne nie wystarczają, niezbędne jest łączenie umiejętności zarządzania projektami z zarządzaniem zmianą.
Struktura potrzeb kompetencyjnych nieustannie ewoluuje, dlatego plan prac analityczno-badawczych Rady jest katalogiem otwartym. Rada zamierza doprecyzować dane dotyczące potrzeb kompetencyjnych sektora ICT związanych z konkretnymi trendami technologiczno-biznesowymi: cloud computingiem, sztuczną inteligencja i transformacją cyfrową. Ocena stopnia przydatności dla pracodawców różnych form edukacji i rozwijania kompetencji potrzebnych w sektorze IT jest dla Rady niezwykle istotna, szukamy partnerów do tego projektu.
Najbardziej popularnymi cyfrowymi narzędziami pracy są dzisiaj smartfony - wynika z raportu „Cyfrowa ewolucja kariery. Technologie w pracy w oczach Polaków” opracowanego przez Pracuj.pl. Ponad trzy czwarte Polaków korzysta ze smartfona przynajmniej raz w tygodniu w celach zawodowych. Dwie trzecie uważa, że kompetencje cyfrowe będą coraz ważniejsze na rynku pracy.
66% uczestników badania przeprowadzonego przez Pracuj.pl uważa, że rozwój cyfrowy zwiększył dostęp do narzędzi pracy. Najbardziej popularnymi narzędziami cyfrowymi w pracy okazują się być smartfony. Codziennie do celów zawodowych korzysta z nich 60% ankietowanych. Na dalszych miejscach znalazły się: przeglądarki internetowe, laptopy, aplikacje mobilne i komputery stacjonarne, z których codziennie korzysta 31% badanych. Rośnie też popularność rozwiązań chmurowych. Z oprogramowania w chmurze korzysta codziennie w celach zawodowych 16% pracowników. 2 na 3 pracowników korzysta w godzinach pracy z mediów społecznościowych, ale tylko 15% wyłącznie do celów służbowych. Na czele kanałów używanych do celów zawodowych znajdują się Facebook i Youtube.
66% badanych uważa, że kompetencje cyfrowe będą coraz ważniejsze na rynku pracy. 72% jest zdania, że rozwój technologii będzie zmuszał pracowników do coraz częstszego nabywania nowych umiejętności.
Jednocześnie 67% respondentów ocenia pozytywnie swoje kompetencje cyfrowe. 44% uczestników badania stwierdza przy tym, że zbyt niskie zdolności techniczne mogą stwarzać im trudności na rynku pracy. Tylko jednak 3,5% badanych ma negatywną opinię o swoich kompetencjach cyfrowych.
Czytaj więcej: Kompetencje cyfrowe pracowników coraz bardziej w cenie
Zapotrzebowanie na specjalistów od cyberbezpieczeństwa jest obecnie tak duże, że pracodawcy są skłonni zatrudniać w tym obszarze osoby bez wcześniejszego doświadczenia w IT - wynika z raportu „Cybersecurity. Raport o rynku pracy w Polsce. 2021” przygotowanego przez HackerU i HRK.
Do chwili obecnej trudno było rozpoczynać karierę w IT od cyberbezpieczeństwa. Typowa ścieżka zawodowa wiodła raczej od stanowisk stricte informatycznych do pracy w obszarze cybersecurity. Specjaliści od bezpieczeństwa IT mają już zazwyczaj za sobą rozległe doświadczenie w branży IT, np. na stanowiskach administratorów, deweloperów lub testerów. Rozpoczynanie kariery w IT od obszaru cyberbezpieczeństwa nie jest jeszcze powszechne.
Ta zasada ulega jednak powoli zmianie. „Na rynku pracy powstaje coraz więcej stanowisk przeznaczonych dla osób bez doświadczenia w IT security, z możliwością podjęcia nauki u pracodawcy. Realizowane są też specjalistyczne kierunki studiów oraz szkolenia umożliwiające początkującym wejście do branży. Z takiego modelu pozyskiwania kandydatów chętnie korzystają korporacje, które rezygnują z pozyskiwania talentów z zewnątrz na rzecz szkolenia własnych pracowników” - piszą autorzy raportu.
Czytaj więcej: Pracodawcy skłonni sami szkolić specjalistów od cyberbezpieczeństwa
Aby długofalowo utrzymać przewagę konkurencyjną, organizacje muszą rozważyć przebudowę całego środowiska i kultury pracy poprzez utworzenie nowej, elastycznej i odpornej infrastruktury. Bieżący kryzys był niezłym biznesowym testem, najwyższy czas na wyciągnięcie długofalowych wniosków.